Deze problemen kunnen worden veroorzaakt door zand eten

Zand eten is niet gezond voor een paard. Vaak eten paarden ongemerkt zand, maar er zijn ook paarden waarbij het een gewoonte is om zand te eten. Vervelend, vooral omdat dit tot vervelende klachten kan leiden als bijvoorbeeld zandkoliek. Hoe dit precies komt en hoe je het voorkomt leggen we graag in deze blogpost aan je uit.

(On)bewuste zandinname

Paarden kunnen op verschillende manieren zand binnen krijgen. Dit kan zowel bewust als onbewust gebeuren. Een bekende oorzaak van onbewuste zandinname is het grazen op een weide met kort gras. Tijdens het grazen trekt een paard dit gras vaak met wortel en al uit de grond. Dit betekent dat ook het zand aan de wortels wordt opgegeten.

Ook in hooi en kuilvoer kan soms zand worden gevonden. Dit wordt over het algemeen veroorzaakt doordat het gras, waar het hooi of kuilvoer van wordt gemaakt, zo kort mogelijk wordt gemaaid. Dit gebeurt om een zo groot mogelijke opbrengst uit het hooi of kuilvoer te halen.

Bewuste zandeters zijn paarden die de vervelende gewoonte hebben om zand te likken. Paarden kunnen beginnen met zand likken uit verveling, maar ook door een te kort aan mineralen. Heb je het idee dat dit de oorzaak is van de zandinname van jouw paard? Kijk dan eens aandachtig naar de voeding die je jouw paard geeft. Geef je genoeg (ruw)voer en bevat deze voeding voldoende voedingsstoffen? Twijfel je, dan kun je altijd besluiten advies te vragen aan een expert, bijvoorbeeld aan je veearts!

Zand in de darmen

De darmen van paarden zijn niet in staat zand te verwerken. In eerste instantie wordt het zand dat in de buik van een paard beland weer afgevoerd. Neemt je paard daarentegen meer zand op dan dat de darmen kunnen afvoeren, dan kan dit zorgen voor problemen. In dit geval blijft er zand achter in de lagergelegen delen en bochten van de darmen. Dit kan al snel oplopen tot 50 kilo aan achtergebleven zand.

Wanneer dit het geval is kan de gezondheid van een paard achteruitgaan. De symptomen hiervan zijn lusteloosheid, vermagering, een opgezette buik, diarree en ongemak tijdens het rijden. De beweeglijkheid van de darmen neemt af en er ontstaat een verstopping of ophoping van gas, met hevige buikpijn – ook wel koliek – tot gevolg.

Zelf testen en de diagnose zandkoliek
Gelukkig is het vrij eenvoudig om te controleren of een paard zand in de darmen heeft. Door de poep van een paard op te lossen in een emmer met water, zal de ‘poep’ loskomen van het zand. Het zand zakt naar de bodem van de emmer.

Liever geen ‘vieze handen’? Dan is het ook mogelijk om een aantal mestballen in een doorzichtige plastic zak met water te doen. Kneed vervolgens de mestballen los zodat de mest oplost en hang de zak op met een punt naar beneden. Het zand zakt na enige tijd in de punt.

Wel is het verstandig om te onthouden dat wanneer er geen zand in de zak of emmer zit dit geen garantie is voor dat er geen zand in de darmen zit. Geef in dat geval gedurende een week psyllium en herhaal de mesttest.

Heeft je paard koliek en is de verwachting dat dit wordt veroorzaakt door zand, dan kan een veearts besluiten om gebruik te maken van een röntgenfoto. Op deze manier kan een veearts met zekerheid vaststellen dat er sprake is van zandkoliek.

De behandeling

Je begrijpt vast en zeker dat de oorzaak van de koliek afgevoerd dient te worden. He t zand moet weg uit de darmen! Dit lukt vaak niet in één keer en dient dus gedurende een langere periode van behandelingen te gebeuren. Een veearts kan besluiten paraffine toe te dienen. Dit heeft een laxerend effect en wordt niet opgenomen door het lichaam.

Vervolgens is het van belang dat een paard een kuur met psylliumzaadjes krijgt, ook wel vlozaad genoemd. Wanneer deze zaadjes in aanraking komen met vocht ontstaat er een gelachtige substantie die het zand in de darmen afvoeren. In enkele gevallen kan het voorkomen dat een operatie nodig is om het zand uit de darmen te verwijderen.

Preventieve maatregelen tegen zandeten

Gelukkig zijn er verschillende preventieve maatregelen die je kunt treffen om de inname van zand te beperken of om zand vroegtijdig uit de darmen af te voeren.

• Let op dat je jouw paard zand- en stofvrij hooi voert. Is het hooi toch stoffig? Dompel het dan voor het voeren onder in water zodat het stof eraf spoelt. Geef het daarna pas aan je paard;
• Geef je jouw paard buiten te eten? Let er dan op dat je het voer niet op een zanderige ondergrond legt. Is er in de wei of paddock geen plek waar dat kan, voer dan met behulp van een grote emmer;
• Houd in de gaten dat het gras in de wei niet te kort is. Zet daarnaast je paard niet te lang in een zanderige paddock. Dit kan namelijk ervoor zorgen dat paarden uit verveling op zoek gaan naar alle sprietjes die zij kunnen vinden en zo veel zand tot zich nemen;
• Is jouw paard een actieve zand eter, dan kun je ervoor kiezen één week per maand een kuur met psyllium te geven (bijvoorbeeld Zand-Exit);
• Doe met regelmaat een zandtest zoals eerder in deze post beschreven.

Altijd op de hoogte blijven van actuele acties, nieuwe producten, interessante weetjes en mooie foto's? Like de MHS Ruitersport Facebook pagina en/of volg het MHS Ruitersport Instagram account.